Tuy lương thưởng là khái niệm cơ bản và là một trong những chủ đề được quan tâm nhất khi tìm kiếm việc làm nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về lương Gross và lương Net vì chúng tương đối dễ bị nhầm lẫn, đặc biệt là đối với những sinh viên mới ra trường. Việc không tìm hiểu rõ về hai loại tiền lương này khiến nhiều ứng viên không tìm được công việc mong muốn hoặc gặp khó khăn khi đàm phán lương với nhà tuyển dụng.

Vì thế, hãy cùng HR1Tech  tìm hiểu một cách ngắn gọn và dễ hiểu nhất hai khái niệm này nhé!

Lương Gross là gì?

Lương Gross có thể hiểu đơn giản là tổng thu nhập hàng tháng của người lao động. Lương Gross bao gồm lương cơ bản và các khoản chi phí khác như bảo hiểm, tiền trợ cấp, phụ cấp, thưởng doanh thu (nếu có) và thuế thu nhập cá nhân (nếu có).

Quy định về đóng bảo hiểm và thuế TNCN

Theo quy định của pháp luật, người lao động sẽ phải đóng các khoản bảo hiểm và thuế TNCN theo từng mức khác nhau. Các khoản phải đóng này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lương gross của người lao động. Cụ thể:

Tỷ lệ trích đóng các loại bảo hiểm:

• Quỹ hưu trí và tử tuất (BHXH): 8%
• Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): 1%
• Quỹ bảo hiểm y tế (BHYT): 1,5%

Bảng thu nhập chịu thuế:

(*)Lưu ý: Thu nhập chịu thuế không phải là tổng thu nhập cá nhân của người lao động. Thu nhập chịu thuế được tính theo công thức:

Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - Giảm trừ bản thân - Giảm trừ người phụ thuộc

Thuế TNCN = Thu nhập chịu thuế x Thuế suất (tùy theo mỗi bậc)

*Trong đó:

• Giảm trừ bản thân hay giảm trừ gia cảnh là khoản giảm trừ dành cho người nộp thuế.
• Người phụ thuộc là người mà đối tượng nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, bao gồm con cái chưa đủ tuổi vị thành niên, con bị tàn tật, không có khả năng lao động, cá nhân không có thu nhập, hoặc thu nhập không vượt quá mức quy định.

Theo Điều 1 Nghị quyết số ​​​​954/2020/UBTVQH14 về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân:

• Mức giảm trừ bản thân (đối tượng nộp thuế) là 11 triệu đồng/tháng
• Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng

Lương Net là gì?

Về cơ bản, lương Net chính là tiền lương thực mà nhân viên sẽ nhận được mỗi tháng không bao gồm các khoản bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Ví dụ: Sau khi đàm phán thành công lương net của bạn là 10,000,000 VND thì cuối tháng bạn sẽ nhận được đúng 10,000,000 VND mà không cần phải đóng bất kỳ khoản nào khác.

Cách tính và quy đổi từ lương Gross sang lương Net

Từ hai khái niệm trên, ta có công thức tính như sau:

Lương Net = Lương Gross - (BHXH + BHTN + BHYT) - Thuế TNCN (Nếu có)

Ví dụ: Lương Gross của bạn là 20,000,000 VND/tháng và có 1 người phụ thuộc, ta có thể tính từng loại chi phí để ra được con số cuối cùng mà bạn nhận được (Lương Net)

Lương Net = 20,000,000 - Chi phí bảo hiểm - Thuế TNCN (nếu có) (1)

Chi phí bảo hiểm:

• BHXH = 20,000,000 x 8% = 1,600,000 VND
• BHTN = 20,000,000 x 1% = 200,000 VND
• BHYT = 20,000,000 x 1.5% = 300,000 VND

=> Tổng chi phí bảo hiểm = 2,100,000 VND (2)

Diễn giải cách tính thuế TNCN

Trường hợp lương Gross = 20,000,000 VND,

Số người phụ thuộc: 2

• Giảm trừ bản thân = 11.000.000
• Giảm trừ người phụ thuộc = 2 x 4.400.000 = 8.800.000
• Thu nhập chịu thuế = 20.000.000 - 11.000.000 - 8.800.000 = 200.000
• + Bậc 1: Thu nhập tính thuế đến 05 triệu đồng, thuế suất 5%:

200.000 × 5% = 10.000

=> Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) = 10.000 VND (3)

Từ (2) và (3) ta quay về công thức (1)

Lương Net = 20,000,000 - 2,100,000 - 10,000 = 17,890,000 VND

Vậy, sau khi đàm phán lương Gross là 20,000,000 VND/tháng, bạn sẽ nhận được 17,890,000 VND/tháng sau khi trừ các khoản phí và thuế.

Người lao động nên đàm phán lương Gross hay lương Net?

Tổng quan, sau khi nắm rõ bản chất cũng như biết rõ cách tính và quy đổi cả hai loại lương thì việc lựa chọn lương nào cũng sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến số tiền bạn thật sự nhận được. Một số ứng viên sẽ cảm thấy việc lựa chọn lương Gross sẽ gây bất lợi vì phải trừ đi quá nhiều chi phí và thuế để đi đến con số cuối cùng. Song, việc lựa chọn lương Net sẽ mang lại nhiều rủi ro.

Cụ thể hơn, có những doanh nghiệp cố tình không minh bạch trong việc khai báo đóng bảo hiểm cho nhân viên theo lương Net thay vì Gross. Điều này dẫn đến mức đóng bảo hiểm sẽ thấp hơn khiến cho quyền lợi sau này của người lao động cũng sẽ thấp hơn so với những gì đáng được hưởng.

Phương án tối ưu nhất mà bạn có thể nhận được sẽ là đàm phán lương Gross và sau khi tính toán các khoản khấu trừ bảo hiểm, thuế TNCN mà số tiền còn lại vẫn thỏa mãn yêu cầu của bạn. Vì theo quy định của pháp luật, khi có bất cứ vấn đề gì về tài sản, sức khỏe, tai nạn nghề nghiệp, thất nghiệp, etc. thì bạn sẽ được hưởng những quyền lợi dựa trên lương Gross chứ không phải lương Net.

Trải nghiệm bộ công cụ tính lương của HR1Tech tại đây

Tổng kết

Qua bài viết trên, HR1Tech mong rằng quý đọc giả nắm được những thông tin cần thiết để phân biệt cũng như hiểu rõ hơn về hai khái niệm lương gross và lương net nhằm đưa ra những lựa chọn phù hợp với bản thông trong việc đàm phán lương. HR1Tech hy vọng rằng sẽ có cơ hội được đồng hành cùng các bạn trong các chủ đề sắp tới cũng như cung cấp những thông tin bổ ích dành cho ứng viên và doanh nghiệp.