Có một sự thật rằng vai trò và trách nhiệm của Product Manager (PM) và Product Owner (PO) ở mỗi doanh nghiệp sẽ khác nhau tùy vào cơ cấu tổ chức, sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp đó đang kinh doanh. Do đó, khó có thể dùng một quy chuẩn chung để phân biệt một cách rõ ràng 2 khái niệm này. Tuy nhiên, để quý đọc giả của HR1Tech có thể nắm được phần nào sự khác biệt, hãy cùng tìm hiểu những đặc điểm nổi bật của chúng.

1. Khái niệm cơ bản về Product Manager (PM) và Product Owner (PO)

Trên thực tế, Product Manager đóng một vai trò chiến lược hơn. Họ phác thảo và lập lộ trình quy trình quản lý sản phẩm trong suốt vòng đời sản phẩm với các mục tiêu lớn hơn của tổ chức (Long-term).

Mặt khác, Product Owner đóng vai trò chiến thuật hơn, tập trung vào việc thực hiện trong thời gian ngắn (Short-term). Chúng giúp tối đa hóa giá trị của sản phẩm bằng cách tạo ra các câu chuyện về khách hàng mà nhóm có thể sử dụng để đưa ra các quyết định do người dùng dẫn dắt hơn để phát triển sản phẩm.

PM và PO có chung một mục tiêu: cải tiến và tối ưu hóa sản phẩm của công ty để giải quyết các vấn đề và tạo ra sự hài lòng của khách hàng. Sự khác biệt được tìm thấy trong cách cả hai đạt được mục tiêu chung đó.

2. Khác biệt trong vai trò

Trang web giáo dục Disciplined Agile Delivery (DAD) mô tả vai trò của Product Manager là chiến lược trong thực tế và tập trung vào tầm nhìn dài hạn cho sản phẩm, quan sát xu hướng trên thị trường, xác định các kết quả hoặc chủ đề tiềm năng mới được hỗ trợ bởi sản phẩm, hỗ trợ bán hàng / chấp nhận sản phẩm và đảm bảo sản phẩm đáp ứng nhu cầu của (các) dòng giá trị mà sản phẩm có liên quan.

Product Manager thường tham gia vào:

• Tiếp thị sản phẩm
• Hỗ trợ bán sản phẩm
• Quản lý ngân sách
• Lên chiến lược dài hạn
• Chăm sóc khách hàng
• Hỗ trợ nhóm cung cấp giải pháp

Trong khi đó, một Product Owner sẽ hoạt động trong một môi trường vi mô và chặt chẽ hơn với các nhóm giao hàng để đảm bảo họ xây dựng đúng chức năng kịp thời. PO sẽ biến tầm nhìn cao cấp của người quản lý sản phẩm thành các yêu cầu chi tiết. Để làm điều này, họ hợp tác chặt chẽ với một loạt các bên liên quan cho sản phẩm, bao gồm các bên liên quan không phải là khách hàng như tài chính, hoạt động bảo mật, hỗ trợ, kiểm toán và những người khác.

Trách nhiệm của một PO được thể hiện thông qua các hoạt động chiến thuật như:

• Tham dự các cuộc họp điều phối nhóm
• Tổ chức các buổi demo
• Làm phân tích đầy đủ để đảm bảo các chức năng được yêu cầu đã sẵn sàng để hoạt động
• Tham gia vào các nỗ lực thử nghiệm liên tục

3. Tại sao việc phân biệt PO và PM lại quan trọng?

Một số tổ chức không thể chuyển tầm nhìn sản phẩm của họ thành các tính năng sản phẩm hoạt động đầy đủ vì thiếu hiểu biết về vai trò của Product Owner và Product Manager. Về mặt kỹ thuật, PO và PM có thể là cùng một người trong khung Scrum, vì vậy sẽ khó hiểu liệu có cần phân biệt giữa chúng hay không.

Dưới đây là cách làm rõ các vai trò có thể mang lại lợi ích cho doanh nghiệp:

Để hiểu được rằng doanh nghiệp có đang cần PO, PM hay cả hai?

Nếu không thực sự hiểu PM, PO là ai, bạn không thể xác định cho nhu cầu của mình đối với họ trong tổ chức.

Một doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ có sản phẩm trong giai đoạn đầu có thể thuê người quản lý sản phẩm để hoàn thành cả hai vai trò và xử lý mọi thứ từ sơ đồ hóa sản phẩm đến nguồn cung ứng và nêu chi tiết các yêu cầu cho nhóm phát triển. Tuy nhiên, với một doanh nghiệp lớn và một nhóm sản phẩm nhanh nhẹn, PM có nhiều trách nhiệm hơn và phải đội mũ nhiều hơn và nhóm phát triển cần được hướng dẫn trực tiếp hơn để phát triển các tính năng. Ở đây, bạn cần cả PM và PO để hợp tác đa chức năng hiệu quả và thành công.

Làm việc với vai trò và trách nhiệm được xác định rõ ràng

Bạn có thể đặt ra những kỳ vọng sai hoặc giao nhiệm vụ cho sai người nếu bạn không biết về các hoạt động và trách nhiệm khác nhau mà người PM và PO thực hiện.

Hiểu được sự khác biệt giữa các vai trò sẽ cung cấp cho bạn kiến ​​thức để tự tin giao trách nhiệm và tuyển dụng ở những nơi cần thiết.

Cộng tác đa chức năng tốt hơn trong nhóm sản phẩm

Đưa tầm nhìn sản phẩm của bạn thành hiện thực không hề dễ dàng. Toàn bộ tổ chức cần làm việc cùng nhau để chuyển các phát hiện và chiến lược thành các tính năng của sản phẩm.

Nhưng Product Manager không thể làm công việc một mình; họ cần làm việc với Product Owner để đảm bảo tất cả mọi người tuân theo lộ trình sản phẩm và các hoạt động do sản phẩm dẫn dắt đi đúng hướng.

Sự hiểu biết này giữa PO và PM sẽ giúp quản lý quy trình công việc nội bộ và bên ngoài chức năng chéo bằng cách hiểu ai phải làm gì và tại sao.

Đạt được các mục tiêu kinh doanh và sản phẩm

Product Owner tập trung nhiều hơn vào các mục tiêu sản phẩm — họ chủ yếu quan tâm đến việc đưa tầm nhìn của Product Manager vào cuộc sống bằng cách hướng dẫn nhóm phát triển về những việc cần làm tiếp theo và cách thức thực hiện.

Nhưng chính các Product Manager mới là những cá nhân chịu trách nhiệm về toàn bộ quá trình quản lý sản phẩm, đưa doanh nghiệp đến gần hơn với mục tiêu của mình.

Khi bạn có thể vạch ra ranh giới rõ ràng giữa hai vai trò, bạn có thể nhanh chóng sắp xếp thứ tự ưu tiên, phân công và xác nhận các nhiệm vụ để làm cho nhóm sản phẩm hiệu quả hơn và đạt được mục tiêu nhanh hơn.

4. So sánh mức lương cả 2 vị trí

Theo thống kê, một Product Owner có thể nhận lương trung bình từ 1200 - 3000 USD hoặc cao hơn (tùy quy mô, tính chất của sản phẩm). Mặt khác, mức lương trung bình ở vị trí Product Manager hiện tại cũng không quá chênh lệch. Cụ thể là 36,3 triệu VND/tháng và mức dao động khá cao từ 27 triệu VND/tháng - hơn 100 triệu VND/tháng. 

Tuy nhiên, những con số phía trên vẫn chỉ là tham khảo. Mức lương của 2 vị trí nêu ở trên được tổng hợp từ các nền tảng tuyển dụng, trên thực tế, mức lương này sẽ tùy thuộc vào vị trí, số năm kinh nghiệm, bạn làm việc ở nước ngoài hay Việt Nam, tại Việt Nam thuộc khu vực nào.

5. Những kỹ năng cần thiết

Với Product Owner

• Kỹ năng quản lý hiệu quả hoạt động (performance) của sản phẩm.

• Kỹ năng giải quyết vấn đề (problem-solving skill), bao gồm tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề, đưa ra các giải pháp, đánh giá và lựa chọn giải pháp.

• Kiến thức tổng quát về tất cả các khía cạnh của sản phẩm, từ thiết kế và trải nghiệm người dùng đến code và cấu trúc dữ liệu.

• Kỹ năng giao tiếp để tương tác tốt với các team liên quan.

• Kỹ năng nghiên cứu hành vi người dùng để đáp ứng nhu cầu của họ.

Với Product Manager

• Kỹ năng lãnh đạo và quản lý

• Kiến thức cơ bản về kinh doanh, quản lý dòng tiền

• Nghiên cứu: thị trường, đối thủ, khách hàng tiềm năng. 

• Khả năng phân tích dữ liệu

• Kỹ năng giao tiếp nội bộ lẫn ngoại giao

• Kỹ năng quản lý thời gian, mức độ ưu tiên công việc

Tạm kết

Bài viết đã đi qua lần lượt những thông tin cơ bản cũng như những đặc điểm nổi bật về vai trò, mức lương và những kỹ năng cần thiết của hai vị trí Product Owner và Product Manager nhằm giúp quý đọc giả có thể phần nào hiểu và phân biệt được hai khái niệm trên. HR1TECH hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp ích được cho quý đọc giả trong việc định hướng nghề nghiệp tương lai.