Triển khai AI trong doanh nghiệp đang trở thành chủ đề trọng tâm trong kỷ nguyên Trí tuệ Nhân tạo (AI) bùng nổ, đặc biệt với sự xuất hiện của các công cụ AI tạo sinh (Gen AI). Hầu hết các tổ chức đều đã nhận thức được tiềm năng chuyển đổi to lớn của công nghệ này. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ nhận thức sang hành động, từ thí điểm sang mở rộng quy mô toàn diện, vẫn là một thách thức lớn.

Theo khảo sát toàn cầu mới nhất của McKinsey về tình trạng AI năm 2025, một thực tế đáng chú ý đã được phơi bày: Việc triển khai AI vẫn đang ở giai đoạn sơ khai. Cụ thể, gần hai phần ba (66%) số người được hỏi cho biết tổ chức của họ chưa bắt đầu mở rộng quy mô AI trên toàn doanh nghiệp. Điều này cho thấy một khoảng cách lớn giữa sự hứng thú ban đầu và khả năng hiện thực hóa giá trị ở cấp độ toàn công ty.

Bài viết này, dựa trên các số liệu và phân tích chuyên sâu từ báo cáo “The state of AI in 2025” của McKinsey, sẽ đi sâu vào thực trạng này, phân tích các rào cản chính và đề xuất các chiến lược để doanh nghiệp có thể vượt qua giai đoạn thử nghiệm, tiến tới mở rộng quy mô AI thành công.

1. Khoảng Cách Giữa Thí Điểm và Mở Rộng Quy Mô

Mặc dù 88% số người được hỏi báo cáo rằng tổ chức của họ đang sử dụng AI thường xuyên trong ít nhất một chức năng kinh doanh (tăng đáng kể so với 78% năm trước), nhưng sự tiến bộ này lại không đồng đều.

1.1 AI Đã Phổ Biến, Nhưng Chưa Thâm Nhập Sâu

Sự phổ biến của AI, đặc biệt là Gen AI, đã giúp các công cụ AI trở nên quen thuộc. Tuy nhiên, việc sử dụng AI vẫn chủ yếu tập trung ở các dự án thí điểm (pilots) hoặc thử nghiệm.

Thực trạng sử dụng AI năm 2025:

• Thử nghiệm: 32%
• Thí điểm: 30%
• Mở rộng quy mô: 31%
• Triển khai toàn diện: 7%

Điều này có nghĩa là, tổng cộng 62% các tổ chức đang sử dụng AI vẫn chỉ dừng lại ở hai giai đoạn đầu (Thử nghiệm và Thí điểm). Đây là một tín hiệu cảnh báo về "thung lũng chết" của các dự án AI, nơi các ý tưởng đầy hứa hẹn bị mắc kẹt và không thể mang lại lợi ích vật chất ở cấp độ doanh nghiệp.

1.2 Sự Khác Biệt Giữa AI Truyền Thống và Gen AI

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, việc sử dụng AI tạo sinh (Gen AI) đang tăng trưởng nhanh chóng, với 33% tổ chức báo cáo đang sử dụng Gen AI. Tuy nhiên, ngay cả Gen AI, công nghệ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy sự chuyển đổi nhanh nhất, cũng đang đối mặt với thách thức mở rộng quy mô tương tự.

Việc triển khai AI trong doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là mua một công cụ mới. Nó đòi hỏi sự thay đổi về quy trình, văn hóa và cơ cấu tổ chức.

2. Các Rào Cản Chính Ngăn Cản Việc Mở Rộng Quy Mô AI

Tại sao các tổ chức lại gặp khó khăn trong việc chuyển đổi từ các dự án thí điểm thành công sang việc mở rộng quy mô toàn diện? Dưới đây là những rào cản lớn nhất được các chuyên gia McKinsey chỉ ra:

2.1 Thiếu Chiến Lược Tổng Thể và Sự Cam Kết Từ Lãnh Đạo

Nhiều dự án AI được khởi xướng một cách rời rạc, không nằm trong một chiến lược chuyển đổi số hoặc AI tổng thể.

• Vấn đề: Các dự án thí điểm thường thành công trong phạm vi nhỏ nhưng lại thiếu lộ trình rõ ràng để tích hợp vào các quy trình kinh doanh cốt lõi.
• Giải pháp: Lãnh đạo cấp cao cần cam kết và đầu tư vào việc xây dựng một "xương sống" công nghệ vững chắc, bao gồm nền tảng dữ liệu và kiến trúc đám mây, để hỗ trợ việc mở rộng quy mô.

2.2 Rào Cản Văn Hóa và Quy Trình Kinh Doanh

Đây là rào cản thường bị đánh giá thấp nhất nhưng lại khó vượt qua nhất.

• Sự kháng cự thay đổi: Nhân viên và quản lý cấp trung có thể kháng cự việc áp dụng AI vì lo sợ mất việc hoặc phải thay đổi thói quen làm việc.
• Quy trình cũ: Các quy trình kinh doanh hiện tại không được thiết kế để tận dụng tối đa khả năng của AI. Điều này dẫn đến điểm chính thứ năm trong báo cáo: Thiết kế lại quy trình làm việc với AI là yếu tố quyết định thành công.

2.3 Thách Thức Về Dữ Liệu và Cơ Sở Hạ Tầng Kỹ Thuật

AI là công nghệ dựa trên dữ liệu. Chất lượng, khả năng truy cập và quản trị dữ liệu là yếu tố sống còn.

• Dữ liệu phân mảnh: Dữ liệu nằm rải rác trong các hệ thống cũ (legacy systems) khiến việc chuẩn hóa và sử dụng cho các mô hình AI trở nên phức tạp.
• Thiếu kỹ năng: Các tổ chức thiếu đội ngũ chuyên gia có khả năng xây dựng, triển khai và quản lý các mô hình AI ở quy mô lớn.

3. Chiến Lược Vượt Qua Giai Đoạn Thử Nghiệm và Mở Rộng Quy Mô AI

Để chuyển từ giai đoạn thí điểm sang mở rộng quy mô, các tổ chức cần áp dụng một cách tiếp cận có hệ thống và chiến lược.

3.1 Tập Trung Vào Giá Trị Kinh Doanh, Không Chỉ Công Nghệ

Thay vì chỉ tập trung vào việc "sử dụng AI", các tổ chức nên tập trung vào việc giải quyết các vấn đề kinh doanh cốt lõi và tạo ra giá trị đo lường được.

• Bắt đầu với các trường hợp sử dụng (use cases) có tác động cao: Chọn các lĩnh vực mà AI có thể mang lại lợi ích rõ ràng về chi phí hoặc doanh thu, chẳng hạn như tối ưu hóa chuỗi cung ứng hoặc cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng.
• Đo lường tác động: Thiết lập các chỉ số hiệu suất chính (KPIs) rõ ràng để đo lường lợi ích của AI, không chỉ ở cấp độ dự án mà còn ở cấp độ lợi nhuận doanh nghiệp (EBIT). 

Đọc ngay: Vì Sao Tác Động Của AI Đến EBIT Vẫn Còn Thấp?

3.2 Xây Dựng Nền Tảng Công Nghệ Linh Hoạt

Một kiến trúc AI hiện đại cần phải linh hoạt và có khả năng mở rộng.

• Nền tảng dữ liệu thống nhất: Xây dựng một hồ dữ liệu hoặc kiến trúc lưới dữ liệu để đảm bảo dữ liệu sạch, có thể truy cập và quản trị tập trung.
• Tận dụng AI Agents: Các AI Agents có khả năng thực hiện nhiều bước trong một quy trình làm việc, là chìa khóa để tự động hóa và mở rộng quy mô.

3.3 Nuôi Dưỡng Văn Hóa AI và Tái Kỹ Năng Lực Lượng Lao Động

Thành công của AI phụ thuộc vào con người.

• Tái kỹ năng: Đầu tư vào việc đào tạo nhân viên hiện tại để họ có thể làm việc cùng với AI, chuyển từ các nhiệm vụ lặp đi lặp lại sang các vai trò đòi hỏi sự sáng tạo và ra quyết định phức tạp hơn.
• Quản trị AI: Thiết lập các quy tắc đạo đức và quản lý rủi ro rõ ràng để xây dựng niềm tin và đảm bảo việc sử dụng AI có trách nhiệm.

Thực trạng triển khai AI trong doanh nghiệp năm 2025 cho thấy một bức tranh vừa lạc quan vừa thận trọng. Sự hứng thú và việc sử dụng AI đã tăng lên đáng kể, nhưng thách thức thực sự nằm ở khả năng mở rộng quy mô.

Các tổ chức cần phải thay đổi tư duy, xem AI không chỉ là một công cụ mà là một yếu tố chuyển đổi kinh doanh cốt lõi. Bằng cách tập trung vào chiến lược tổng thể, đầu tư vào nền tảng dữ liệu và sẵn sàng thiết kế lại quy trình làm việc với AI, các doanh nghiệp có thể vượt qua rào cản 66% và thực sự khai thác được giá trị tỷ đô của AI. Nếu cần tìm việc làm liên quan đến công nghệ bạn có thể tham khảo tại HR1 Tech!

Báo cáo gốc "The state of AI in 2025: Agents, innovation, and transformation" của McKinsey là nguồn tham khảo chính cho bài viết này. Bạn có thể tải về hoặc tìm hiểu thêm về báo cáo tại đây.